De pijnlijkste bijwerking van Corona, en ik heb er ook last van…

Corona is een rotziekte. Je moet absoluut je best doen om niet besmet te raken, en niemand anders te besmetten, want mensen die erdoor moesten zijn heel duidelijk: het is geen lachertje. Zelfs zij die niet in het ziekenhuis terecht kwamen verzekeren je: je kunt er echt heel ziek van zijn. Dat is duidelijk.

Maar de ziekte heeft ook nare bijwerkingen. De halve isolatie waarin we nu zitten begint mensen serieus op hun systeem te werken. Sommige mensen slagen er nu misschien in “te onthaasten” maar de grote meerderheid raakt het beu. En dat begin je te voelen. Aan de meningen. De opinies. De toon ook van de reacties. We zijn een pak onverdraagzamer geworden.

Bijna iedereen moet z’n leven nu aanpassen. Velen zijn technisch werkloos. Anderen moeten telewerken, met kinderen rondom hen. Vele bevolkingsgroepen moeten dubbel zo hard werken. Anderen moeten hun zaak sluiten en zien daar ontzettend van af. Bij nog anderen valt er een pak geld weg door annuleringen allerhande. Bijna iedereen is nu “slachtoffer”.

En het is niet onlogisch dat je in zo’n geval in de eerste plaats je eigen problemen ziet, ook al besef je dat het elders misschien nog moeilijker is. Je moet eerst leren omgaan met je eigen stress en angst. En hoe langer deze situatie duurt hoe meer je geïrriteerd loopt. En dat begin ik nu bij zo ontzettend veel mensen te voelen.

Mensen in het onderwijs vinden dat ze onheus behandeld worden, ook voor hen is het stress, ze moeten alles herdenken en hebben ook op vrije dagen doorgewerkt. Anderen vinden nog meer dan vroeger dat “die in het onderwijs” niet moeten zagen over een paar dagen minder vakantie, “ze zijn al zo verwend”. Welk standpunt je daarover ook in probeert te nemen, het zal nooit goed zijn, en nooit genoeg. Beide kampen reageren als een lap op een rode stier. En ik snap ze zelfs. Beide. Echt waar.

En dat is dan maar het voorbeeld van het onderwijs. Nog zo’n voorbeeld. Moeten mensen die doorwerken een extra premie krijgen? “Natuurlijk niet” zeggen de ene, als je kan en mag werken, krijg je je loon, dat is toch genoeg? En wie zal die extra premies betalen. Dat kan de maatschappij gewoon niet aan. Logisch. Maar dan hoor je van de andere kant roepen: is het niet logisch dat zij die het land draaiende houden beloond worden, en niet enkel zij die nu corona-verlof hebben? En ik snap beide meningen. Het ligt allemaal zo moeilijk.

Laatste voorbeeld. Het meest gevoelige. Want een persoonlijk voorbeeld. Ik DJ normaal een tiental keer per maand. Dat is pittig want het is midden in de nacht, elk weekend weer, maar ik doe het graag, en het is een mooi betaalde job, dat geef ik eerlijk toe. Maar het regent nu annuleringen. De komende maanden vallen gewoon alle boekingen weg. Het uitgangsleven komt wellicht als laatste op gang. Logisch ook. Gezondheid komt op de eerste plaats. Maar als mensen vragen hoe het met me gaat, mag ik vooral niet klagen over inkomstenverlies. “Komaan zeg, gij hebt toch nog uw radio, waar zaagt en klaagt gij eigenlijk over. Er zijn mensen die wel wat anders aan hun kop hebben”. Ik snap die mening oprecht. Ze is nog waar ook. Maar dat neemt niet weg dat ik deze situatie ook echt rot vind, en dat ik, inderdaad net als iedereen, ook alles eens grondig moet herbekijken. Fijn is anders. En ik loop daar ook wat gevoeliger door. Mag het?

Wees eens eerlijk met jezelf, loop je ook wat banger? Heb je ook veel vragen en twijfels? Iedereen vindt zijn eigen situatie vandaag het moeilijkste. Logisch, want het is de enige situatie die je echt zelf aanpakken moet. En daardoor dreigt begrip voor anderen te verminderen. Daardoor worden we een heel stuk prikkelbaarder. Scherpen we onze meningen aan. Doen we uitspraken die harder zijn dan nodig. Ook al beseffen we dat iedereen het nu moeilijk heeft, maar de discussies verharden wel en ze verscherpen. Ook en vooral op de sociale media, want de gewone alledaagse omgang is weg gevallen. Er is geen oogcontact meer, geen lichaamstaal, geen schouderklop of hoofd-geschud. Een vervelende bijwerking van corona.

Daarom is het zo jammer dat onze verzamelde regeringen er op de persconferentie gisteren zo’n potje van gemaakt hebben. Schieten op de pianist is makkelijk, maar dit was geen fraai schouwspel. Op een vrijdag, na tien uur ’s avonds, zo’n rijtje hakkelende hoofden met een PowerPoint die een twaalfjarige beter in elkaar zou kunnen flansen, zo geef je de bevolking geen vertrouwen. Het was triestig om te zien.

Want dan krijg je toch net het tegenovergestelde effect dan wat je zou moeten krijgen na een langverwachte toespraak van de regeringsleider(s). Macron, Rutte, Merkel, vele andere leiders slagen er toch veel beter in om hun bevolking uit te leggen wat er aan de hand is, wat de regels zijn, en wat de toekomst brengen kan. In een taal die iedereen begrijpt, en dan heb ik het niet enkel over het belabberde aflees-Nederlands van onze premier, ook al helpt het niet. Ook Jan Jambon hakkelde zich door zijn deel van de persconferentie. De Duitstalige minister begreep ik nog het meeste van allen, en dat wil wel wat zeggen.

Mensen willen een perspectief krijgen op verbetering, maar dat is eerlijk gezegd moeilijk te geven. We willen daarom ten minste duidelijkheid. Antwoorden. Moed. Begrip. Een plan dat simpel en vol vertrouwen wordt uitgelegd. We willen leiders die ons leiden naar een toekomst, en dat kregen we opnieuw niet. En ja, dan maken mensen zich boos op de sociale media. Meningen verscherpen nog. Ook de mijne. Ook ik heb, net als duizenden anderen gisteren m’n ergernis geuit op Twitter. Ik was ontgoocheld en boos, en dat maakte anderen dan weer boos op mij. Alles wordt harder/

Spijtig, want uiteindelijk moeten we hier toch samen door. Verdeeldheid zal ons niet redden. Enkel begrip voor de anderen, en solidariteit. En dat houdt wel wat meer in dan handjes klappen om acht uur ’s avonds. Dat is prachtig, maar er moet meer komen dan dat. Ik hoop echt dat er snel een vaccin of medicijn komt tegen corona. En dat de bijwerkingen dan ook snel kunnen verdwijnen. Want de verscherping in het debat, de keiharde meningsverschillen, het wegvlakken van het draagvlak voor de maatregelen van onze regeringen, het maakt het er niet makkelijker op. En al zeker niet aangenamer.