Gisteren schreef ik een artikel over de moeilijke situatie in de horeca. Door de duurdere prijzen moeten restaurants hun prijzen verhogen, maar hun klanten hebben het nu zelf ook steeds moeilijker en haken meer en meer af. Dure restaurants hebben daar minder last van, en eetcafés boeren ook nog altijd behoorlijk goed. Maar in het middensegment wordt het steeds lastiger blijkbaar. Veel restaurateurs hebben me gemaild en deze trend bevestigd.

Maar ik kreeg ook opvallend veel reacties van bakkers. Ook zij zien dat er na covid door de oorlog een echte crisis is ontstaan. En de gevolgen zijn groot. Een bevriende bakker stuurde me deze boodschap.

“Als bakker hebben we dezelfde problemen als in de horeca. Niks is nog vanzelfsprekend. We moeten beter uitkijken. De kunst is nu, en dan spreek ik voor mezelf, om mijn klantenbestand te kunnen behouden. Wat wil zeggen dat ik tevreden ben dat mijn klanten blijven komen. Ze kopen dan wel minder boterkoeken maar in de plaats daarvan kopen ze dan goedkopere produkten zoals rozijnenbrood waar je met meerdere kan van eten. Ook verkoop ik nu meer sandwichen en pistolets. Wat patisserie betreft kopen ze nu vlugger een drooggebakje ipv slagroomgebak dat veel duurder is. Dus ben ik blij dat men nog steeds over de vloer komt. Ook kan ik mijn boterkoeken kleiner beginnen maken en mijn prijs niet opslaan, maar dat wil ik niet, en ik kies dus resoluut voor de prijsopslag. Maar samengevat is het globaal ook rustiger bij de bakker door de crisis maar we zullen het overleven. Al weet ik wel dat startende jonge collega’s het financieel zeer moeilijk hebben doordat ze nog met zware leningen geconfronteerd zijn. Ik heb al weet van 1 jonge collega die de handoek in de ring heeft gegooid. Zoiets wens je ècht niemand toe.

Toch nog één bedenking bij het duurder worden van de grondstoffen. Eerst kwam het door corona en nu komen alle problemen door de oorlog in Oekraïne én de nasleep van Corona, mja…. Om eens een voorbeeld te geven: ik bestel de boter voor mijn boterkoeken. De prijs was in maart enorm gestegen door zogezegde tekorten. Vorige week krijg ik mijn nieuwe bestelling boter geleverd en ik kijk toch maar even naar de houdbaarheidsdatum en de productiedatum. En wat blijkt: de boter is houdbaar tot 8 mei. En de productiedatum was, jawel 8 januari reeds. Dus ergens heeft die boter in een stock gestaan hé. Ofwel bij de producent ofwel bij mijn grondstoffen leverancier. Mooie belegging natuurlijk. En wie is de dupe van dit alles? Wij, die de boter verwerken en onze klanten, want ook zij betalen uiteraard mee aan de prijsverhoging die uiteindelijk door de producent of leverancier veroorzaakt wordt. Dit is nog maar 1 voorbeeld. En alles wordt nu maar op die oorlog gestoken.”

Exact hetzelfde verhaal hoor ik van een restaurateur die pizza’s maakt. De prijs van de bloem is daar plus 50 procent gegaan. Maar, zo zei hij mij: “die bloem is natuurlijk al een half jaar geleden geproduceerd. En toen was er van oorlog en van tekorten geen sprake. Kortom: producenten en leveranciers zijn de prijzen kunstmatig op aan het drijven.”

Ik ben een voorstander van de vrije markteconomie. Altijd geweest. Zo weinig mogelijk bemoeienis van de overheid wat mij betreft. Ik heb namelijk niet zoveel vertrouwen in overheden die alles aan banden leggen. Maar als het over essentiële zaken gaat als bloem en brood, benzine en elektriciteit, dan zou er toch een systeem moeten bestaan om speculatie tegen te gaan? Er is voldoende elektriciteit, olie, gas, bloem, boter, de prijzen worden enkel kunstmatig opgedreven. Er zal moeten ingegrepen worden, want de mensen krijgen het krap lastig en worden boos op de overheid. En ik begrijp ze echt wel.