Burgerlijke ongehoorzaamheid in Spanje over de mondkapjes

We hadden een paar dagen voor ons vertrek naar ons flatje in Barcelona gelezen dat na een relatief betere periode in Spanje, ook hier de omikron variant stevig aan het oprukken is. En er moest dus door de overheid weer ingegrepen worden. Nog maar eens…

In de strijd tegen covid was het beleid, in tegenstelling tot bij ons, eigenlijk redelijk consequent geweest. Van dat ge-jojo met de regels houden ze hier niet zo. Veel kon en mocht dus, maar alles binnen moest wel altijd met een mondkapje op. Dat is al zo sinds het begin van de crisis en de Spanjaarden wisten sowieso dat die ondingen minstens verplicht zouden blijven tot de lente van 2022. Bij ons mochten de mondmaskers eens uit, weet je nog, een paar weken in de herfst. Dat heeft ook niet lang geduurd. En die welles-nietes-spelletje vermoeien de mensen echt.

Toch grijpt Spanje vandaag dus ook in, en verstrengt. De CST in de horeca is ook ingevoerd sinds enige weken, ook al is daar veel kritiek op omdat dat pasje slechts valse bescherming geeft (ook gevaccineerden kunnen nog mensen besmetten). Het nachtleven ligt weer stil. Er is een avondklok in Catalonië tussen 1 en 6 u ’s nachts. En het meest lastige: buiten moet je weer altijd en overal een mondkapje op. Enkel als je sport wordt er een uitzondering gemaakt. Maar ga je naar de bakker of loop je een blokje om met de hond: eens je in de buitenlucht bent, dan moet het op. Verplicht.

Je weet: ik kan heel kritisch zijn over de regels en dit vind ik echt absurd. Als je om zeven uur met de hond gaat wandelen, en er is geen kat op straat, waarom zou je zo’n mondmasker dan opzetten. Slaat toch werkelijk nergens op. Op drukke plaatsen, OK, maar altijd en overal? Maar goed: ik ben al bij al behoorlijk gezagsgetrouw, dus als het moet dan moet het, en zagen heeft ook geen zin. Dus smile ik, doe ik die mondkap over mijn glimlach en ga ik wandelen. Ik ga mijn vakantie niet laten verpesten door zo’n mondmasker, en bovendien sukkel ik nog altijd wat met mijn verkoudheid, dus ik wil ook niemand daar mee besmetten. Enkel bij het wandelen in de bergen of in de natuur mag het af, en dat ga ik dan ook doen, want daar met een mondmasker rondlopen is echt belachelijk.

Maar het was het eerste wat me opviel toen ik gisteren op kerstdag rondliep in de behoorlijk volle straten van Barcelona. De algemene mondmaskerplicht wordt echt bijzonder slecht opgevolgd. In de hele rustige straten lijkt het alsof de regel echt niet bestaat, maar zelfs in de drukke straten in het centrum valt het me zwaar tegen. Ik denk dat ongeveer een derde van de mensen de maskers correct draagt, een derde draagt ze wel met de elastiekjes half achter de oren, maar de kapjes zelf hangen dan minstens onder de neus, en vaak zelfs onder de kin. Als een baardje van stof. Nutteloos is dat. En opvallend: zeker een stevig derde van de bevolking draagt gewoon geen mondmasker. Niet. Ze willen het niet en doen het niet. Grosso modo kun je stellen: twee derde van de bevolking houdt zich niet aan de regels en aan de wet.

Is het slordigheid of burgerlijk ongehoorzaamheid. Als ik aan mijn Spaanse vrienden vraag hoe dat precies zit dan krijg ik gemengde reacties. De regel van de algemene mondmaskerplicht op straat is maar weer in voege sinds dit weekend, en de Spanjaarden hadden gehoopt en verwacht dat dat door de relatief goede vaccinatiegraad nooit meer zou gevraagd worden. Ze hebben er weinig zin in en zien het nut er niet van in, zeker niet op rustige plaatsen. En het lijkt erop dat de politie ook nauwelijks controleert. Er is ook geen beginnen aan, als een derde van de mensen het niet wil, dan kun je ze toch niet allemaal bekeuren.

Kortom, die algemene mondmaskerplicht wordt voorlopig slecht opgevolgd. Zo op het zicht twee derde van de Spanjaarden gaan er op z’n minst slordig mee om, en een derde weigert echt pertinent om buiten zo’n kapje nog aan te doen, ook al omdat ze vinden dat het beleid gewoon faalt. En eerlijk gezegd, de mensen zijn het ook gewoon beu. Ze hebben covid gehad of ze hebben het intussen wel gehad. Ik vraag me af hoe lang die burgerlijke ongehoorzaamheid zal bestaan en zal blijven geduld worden door de politie en de politiek. Veel zal wellicht afhangen van omikron. Zelf hou ik me intussen dan maar gewoon aan de regels. Geen risico’s, zeker zo lang ik geen boosterprik heb gekregen.

Belangrijke aanvulling

Ik kreeg intussen wat berichten van mensen buiten Barcelona. De situatie is toch wel wat verschillend in het hele land. In Madrid zou het er vandaag beter voor staan. 93 procent is daar al gevaccineerd, en van de 12000 besmettingen liggen er daar ‘”maar” 100 op intensive care. Overigens wordt de mondmaskerplicht daar volgens locals een stuk beter opgevolgd, maar is de CST niet verplicht op restaurant. Spanje is een land met veel verschillende overheden en wetten, dat is wel duidelijk.